پهنای باند عبارت است از مقدار اطلاعات عبور داده شده از کانال ارتباط داده در واحد زمان.
با مثالی ساده می توان پهنای باند را لوله آبی در نظر گرفت که هر قدر قطر لوله بیشتر باشد، مقدار آب بیشتری در بازه زمان مشخص عبور می کند. مشابه همین مثال پهنای باند به نسبت بزرگی.
داده‌های بیشتری را در یک مدت زمان مشخص جا‌به‌جا می‌کند.

مقدار اطلاعات به صورت کلی توسط بایت اندازه گیری می‌شود (کیلو بایت، مگا بایت، گیگا بایت و …) ولی برای اندازه‌گیری پهنای باند از ضریب های بیت در ثانیه استفاده می‌شود.

وقتی شما یك سایت را از مرورگر خود درخواست می كنید ، در حقیقت در حال دانلود یك فایل هستید كه می تواند یك فایل صفحه وب با فرمت HTML ، یك فایل تصویری مثلاٌ با فرمت GIF و یا یك فایل صوتی مثلاٌ با فرمت MIDI و یا تركیبی از آن ها باشد . این فایل ها در كامپیوتر شما بارگذاری ( Download ) شده و از طریق مرورگر وب ( Web Browser ) به شما نشان داده می شوند . هرگاه كه شما فایلی را دانلود می كنید ، داده ها در مسیری به سمت شما منتقل می شوند كه به اصطلاح به آن Data Transfer می گویند .
برای مثال اگر شما صفحه ای را با حجم یك كیلوبایت ( 1kb ) یا 1024 بایت دانلود می كنید ، دقیقاٌ به همان مقدار یعنی یك كیلوبایت داده را از سرور آن سایت به كامپیوتر خود منتقل كرده اید . این مقدار برای حجم های دیگر به ترتیب زیر است KB Kilo Byte , 1,024 MB Mega Byte 1,048,576 GB Giga Byte 1,073,741,824پهنای باند یا Bandwidth پهنای ارتباطی است كه داده ها از طریق آن و از فضای وب شما انتقال می یابند . یك بازدید از صفحه 100 كیلوبایتی به همان مقدار پهنای باند مصرف می كند كه 100 بازدید از یك صفحه یك كیلوبایتی . پس هنگام انتخاب یك میزبان برای سایت خود همواره به این نكته و پهنای باندی كه لازم دارید ، توجه داشته باشید. چه مقدار نیاز داریم ؟ تصور كنید كه سه فرد داریم كه آنها را به ترتیب شماره 1، 2 و 3 مینامیم . هر سه نفر 1000000ریال پول دارند و می خواهند كه آن را در یك فروشگاه خرج كنند . فرد شماره 1، تعداد زیادی وسیله با قیمت پایین برای هر یك از آنها خریداری می كند . فرد شماره 2، تعداد كمتری وسیله نسبت به فرد شماره 1 اما با قیمت های متوسطی می خرد . فرد شماره 3، چند وسیله بیشتر نمی تواند بخرد . چون برای هر یك قیمت زیادی پرداخت كرده است . اجازه دهید موارد فوق را برای سایت و پهنای باند شبیه سازی كنیم . در نظر بگیرید كه مقدار موجودی هر یك همان پهنای باند است و وسایل خریداری شده اجزای سایت و یا به عبارت دیگر فایل های آن هستند : فرد شماره 1، سایتی با فایل های و تصاویر كم حجم طراحی كرده ، در نتیجه تعداد بازدید بیشتری از سایتش می تواند صورت بگیرد . فرد شماره 2، دارای سایتی با فایل ها و تصاویر كم و بیش حجیمی است كه به همان نسبت تعداد كمتری بازدید باعث مصرف پهنای باند آن سایت می شود . فرد شماره 3، سایت مناسبی طراحی نكرده چون فایل ها و صفحات سایتش بسیار حجیم بوده و با تعداد كمی بازدید از سایتش تمام پهنای باندش را مصرف می شود .

معنی این مطالب چیست ؟ مثال های بالا نشان می دهد كه برای یك پهنای باند ثابت می تواند تعداد بازدیدهای متفاوتی وجود داشته باشد كه با دانلود فایل های آن سایت در هر بار بازدید نسبت مستقیم دارد . بدین ترتیب كه یك بار دانلود برای صفحه ای با حجم زیاد ، تعداد بازدید كمتری را برای یك پهنای باند ثابت به دنبال خواهد داشت . مقدار پهنای باندی كه یك سایت مصرف می كند به عوامل متعددی بستگی دارد . شما باید انواع فایل هایی را كه بازدیدكنندگان دانلود می كنند ، در نظر بگیرید . پهنای باند نامحدود , وقتی كه شما یك پیشنهاد برای انتخاب میزبان ( Host ) دارید كه گفته است پهنای باند نامحدودی در اختیارتان قرار می دهد ، احتمالاٌ شما به طور دقیق به دنبال اجرای مفهوم پهنای باند نامحدود بر روی سایت خود هستید . اما هیچ میزبانی نمی تواند یك پهنای باند نامحدود را در اختیارتان قرار دهد . اگر واقعاٌ این امكانپذیر باشد كه شما بتوانید پهنای باند نامحدودی برای سایت خود و با این مبالغ ناچیز تهیه كنید ، به چه علت سایت های یاهو و یا مایكروسافت خود را بر روی این میزبان ها منتقل نمی كنند ؟ شما متوجه خواهید شد كه هیچ چیز نامحدودی وجود ندارد . به عبارت دیگر اینگونه تعریف ها نسبی هستند و برای دورهای خاص مفهوم دارند . در برابر این ادعا ، یكی از حالات زیر را پیش رو دارید :

1- سایت شما در یك بازه دارای پهنای باند نامحدود است : تعداد زیادی از هاست ها مشمول این حالت هستند . اگر سایت شما مثلاٌ كمتر از 5 گیگابایت در ماه را مورد استفاده قرار می دهد ، اصطلاحاٌ به شما گفته می شود كه شما پهنای باند نامحدود دارید . ممكن است كه پس از مدتی ترافیك سایت شما بیشتر از بازه مشخص شده شود و این شما را مجبور خواهد كرد كه به هاست دیگری اسباب كشی كنید . به عبارت دیگر ، نامحدود در بازه مشخص .

2- پهنای باند مشروط : در این حالت هاست شما به شرطی پهنای باند نامحدود در اختیارتان می گذارد كه شما قبول كنید فایلهای صوتی همچون mp3، فشرده مثل zip و tar، اجرایی مانند exe و تعدادی دیگر از فرمت های معمول بزرگتر از حد استاندارد یك فایل گرافیكی یا HTML را استفاده نكنید . بعلاوه ، آنها اغلب از شما می خواهند كه تمامی فایل های شما روی فضای خودتان مصرف شوند و شما نمی توانید اجازه دهید كه سایت های دیگر لینك مستقیمی به فایل های شما داشته باشند.

3- كذب محض : در برخی از موارد آنها چیزی را تبلیغ كرده اند كه هیچ گاه توانایی انجام آنرا ندارند . آنها معمولاٌ چیزی شبیه این را می گویند : ما نتیجه را تضمین نمی كنیم . و در صورت محبوبیت سایت تان شما خواهید دید كه پهنای باند مورد نظر برایتان غیرقابل دسترس است . تعداد زیادی از سایت ها مفاد قرارداد خود را نادیده گرفته و به راحتی موانعی را در مقابل شما ایجاد می كنند . تعداد اندكی از آنها این عدم دسترسی را جبران كرده و یا وجه تان را به شما مسترد می كنند . البته هاست های دسته سوم نمی توانند مدت زیادی در رقابت پایدار بمانند مگر اینكه سیاست خود را قبل از ازدیاد مشتری هایشان عوض كنند .
چرا برخی از هاست ها تبلیغات دروغ انجام می دهند؟ پاسخ این سوال ساده است . آنها اینكار را می كنند چون رقبایشان هم همین شیوه را در پیش گرفته اند . آنها گمان می كنند كه بسیاری از كاربرانشان بسیار كمتر از آنچه كه درخواست كرده اند ، پهنای باند احتیاج دارند و به همین دلیل هیچ گاه متوجه محدودیت پهنای باند خود نخواهند شد .

در حقیقت بسیاری از كاربران هم درك درستی از پهنای باند ندارند . آنها تنها می بینند كه یك هاست انها را در پهنای باند محدود كرده و دیگری آنرا به مقدار نامحدود ارائه می دهد و تنها به همین علت دومی را انتخاب می كنند . از زاویه آمار ، بیشتر سایت ها كمتر از 500 مگابایت و یا به عبارتی 5/0 گیگابایت در ماه پهنای باند مصرف می كنند . در صورتی كه شما mp3 و یا نرم افزار خاصی را برای دانلود در سایت خود قرار نداده باشید ، نباید نگران پهنای باند خود باشید . و به این دقت كنید كه اگر هاستی در تبلیغات خود مدعی پهنای باند نامحدود باشد ، راه خاصی هم برای اثبات دروغ وی موجود نیست .

تفاوت بین پهنای باند ( Bandwidt ) و انتقال داده ( Data Transfer ) چیست ؟ این دو مفهوم در بسیاری از موارد مترادف هستند و هر دو تصور یكسانی را در ما برانگیخته می كنند . بطور خلاصه ، هر دو با مقدار دادهای كه شما به صورت فایل روی سایت تان آپلود كرده اید بستگی دارند . كاربران سایت شما را مرور كرده و با این كار فایل ها یا ایمیل ها ( در صورتی كه شما از هاست تان برای خدمات ایمیل استفاده می كنید ) ، را از هاست دانلود می كنند .
و اما تفاوت… بگذارید با یك مثال مساله را كمی روشن تر كنم . تصور كنید كه یك ارتباط اینترنتی مانند یك لوله آب و داده ها همان آب است . پهنای باند در این مثال به ضخامت لوله اطلاق می شود . هر گاه سخنی از انتقال داده نامحدود ( Unlimited data transfer ) به میان می آید ، درست به مانند این است كه به شما بگویند شما می توانید از یك لوله باریك هر چقدر كه می خواهید آب بنوشید ولی در عمل شما نمی توانید آب زیادی از همچنین ضخامت كمی بنوشید . در صنعت هاستینگ ، پهنای باند بسیار پربهاست و اطلاق عبارت نامحدود درباره آن ممكن نیست .

دزدی از پهنای باند در بسیاری از سایت ها فایل های گرافیكی و یا صوتی قرار دارد . فرض كنید كه وب مستر سایت دیگر از تصویر و یا صوت موجود در سایت تان خوشش آمده باشد . ممكن است كه او با بدست آوردن آدرس آن فایل ( مثلاٌ با گرفتن properties از آن ) همان فایل را در میان صفحات خود جای دهد . با این كار هر بار كه سایت او مرور می شود ، فایل های مورد نظر از هاست شما به مرورگر فرد بازدیدكننده هدایت می گردد . با اینكار بدون آنكه كسی از سایت شما بازدید كرده باشد ، شما مقداری از پهنای باند خود را از دست داده اید . به این كار ( كه در بسیاری از موارد ناآگاهانه صورت می گیرد ) ، دزدی پهنای باند یا Bandwidth theft می گویند . برای جلوگیری از این مساله بهترین راه این است كه از طریق ایمیل با وب مستر آن سایت تماس گرفته و از وی خواهش كنید كه فایل مورد نظر را بر روی هاست خود منتقل كرده و آدرس آنرا به هاست خود تغییر دهد.